اسکلت فلزی چیست؟
اسکلت فلزی متشکل از فولاد، تیر و ستون می باشد. ستون های سازه اسکلت فلزی به دو صورت عمودی و افقی قرار گرفته اند و امروزه پیکر ساختمان های زیادی در سطح شهرهای کشور را پوشش داده اند. بنیادی ترین مصالح به کار رفته در اسکلت فلزی فولاد می باشد که در حال حاضر از پراهمیت ترین مصالح در صنایع ساخت و ساز به شمار می رود. از حائز اهمیت ترین مزایای فولاد که موجب گردیده تا در اسکلت فلزی به کار برده شود مقاومت بالا، جوش پذیری، شکل پذیری، خم پذیری، همگن بودن و ارتجاعیت محسوب می شود.
به کار بردن اسکلت فلزی در سازه ها و ساختمان ها موجب گردیده تا از وزن کمتری بهره ببرند و در برابر هرگونه ضربه، فشار و عوامل بیرونی نظیر زلزله مقاومت و استحکام بیشتری نشان دهند. پس می توان گفت سازه های دارای اسکلت فلزی دارای تعادل نسبی بیشتری می باشند.
انواع اسکلت فلزی
- اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
- اسکلت فلزی جوشی
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
در این نوع اسکلت فلزی تمام ستون ها و تیرهای فولادی از قبل در کارخانه و یا کارگاه تولید شده و بعد توسط کامیون و یا تریلی به محل ساخت و ساز فرستاده می شوند. در آنجا ستون ها و تیرهای فولادی به وسیله پیچ و مهره بهم متصل می شوند و در نهایت اسکلت فلزی اولیه ساختمان را شکل می دهند. اسکلت فلزی پیچ و مهره ای بهترین اسکلت فلزی در بین بقیه اسکلت ها است. اندازه و سایز ساختارهای فولادی به اندازه کامیون و یا تریلی بستگی دارند. طول یک کامیون معمولاً ۶ متر و طول یک تریلی بلند هم ۱۲ متر است.
سرعت ساختمان سازی با اسکلت فلزی پیچ و مهره ای به مراتب بیشتر از بقیه انواع اسکلت فلزی است. زیرا تنها کاری که نیاز است در محل ساخت و ساز انجام شود آوردن تیر و ستون های فولادی و پیچ و مهره کردن آن هاست و تمام!
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای نسبت به بقیه انواع اسکلت فلزی مورد قبول تر است زیرا تمام ساختارهای مورد نیاز ساختمان سازی در کارخانه توسط ابزار صحیح و تحت شرایط کاری مناسب ساخته می شوند.
کاربردهای اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای کاربردهای زیادی دارد. این سازه فلزی از پیش ساخته، برای ساختمان های بزرگ مثل آسمان خراش که متراژ بالایی دارند مورد استفاده قرار می گیرد. برای انجام پروژه های بزرگ این چنینی نیاز به سرعت عمل بالا و دقت زیاد است و اسکلت فلزی پیچ و مهره ای این نیاز‌ها را برآورده می کند. همچنین ساختمان های بزرگ مثل همین آسمان خراشی که مثال زدیم، اسکلت فلزی باید توان تحمل بار سنگین را داشته و به اندازه کافی مستحکم باشد تا بتواند ساختمان را در شرایط مختلف سالم نگه دارد.
اگر کوچک ترین خللی در ساخت اسکلت فلزی به وجود آید و یا به اندازه کافی محکم نباشد و یا حتی در محل اتصال تیر و ستون ها دقت کافی به عمل نیامده باشد، احتمال ریزش ساختمان در هر شرایطی وجود دارد که این امر یک فاجعه است. به این دلایل استفاده از اسکلت پیچ و مهره ای قابل قبول تر از نوع جوشی است زیرا ایمنی کار را تا چندین برابر بالا می برد.
اسکلت فلزی پیچ و مهره‌ای نیز برای ساختمان هایی که نقشه پیچیده تری دارند بیشتر استفاده می شود زیرا در این ساختمان ها قطعات باید با دقت و به اندازه برش بخورند و این امر در کارخانه میسرتر است.
مزایا و معایب اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای مزایا و معایبی هم دارد. البته بهترین اسکلت فلزی همان است که مزایای آن بیشتر از معایب آن باشند. قطعات این اسکلت در کارخانه تهیه می شود و بنابراین در محل ساخت و ساز ازدحام صورت نمی گیرد، و یا حتی اگر ازدحام و سد معبری صورت بگیرد خیلی سریع جمع می شود. از دیگر مزایای انواع اسکلت فلزی پیچ و مهره ای این است که چون قطعات در محل صحیح تهیه می شوند، بنابراین متغیرهای مختلف مثل آب و هوا تأثیری روی روند کار نمی گذارند.
یکی از مهم ترین معایب انواع اسکلت فلزی پیچ و مهره ای این است که اگر قطعات به درستی تهیه نشده باشند، در محل اجرا و ساخت و ساز اتصال آنها با مشکل مواجه می شود و از این رو مرجوع کردن و از نو ساختن قطعات زمان زیادی را تلف خواهد کرد
اسکلت فلزی جوشی
در انواع اسکلت فلزی جوشی همه مراحل کار در محل ساخت و ساز انجام می پذیرد. قطعات تیر و ستون ها در محل ساخت و ساز برش خورده و برای ایجاد شکل نهایی اسکلت فلزی این تیر و ستون ها بهم جوش زده می شوند.
برای ایجاد انواع اسکلت فلزی جوشی بهتر است جوشکارهای متخصص و کار آزموده استخدام شوند. زیرا اگر تیر و ستون ها به درستی جوش نخورند، تحت تأثیر شرایط آب و هوا مثل رطوبت زیاد و یا حرارت بالا از هم باز شده و حتی ممکن است باعث ریزش کل ساختمان هم بشوند.
کاربردهای اسکلت فلزی جوشی
انواع اسکلت فلزی جوشی برای ساختمان های کوچک تر که متراژ کمتری هم دارند استفاده می شوند. برای ساختمان هایی که نقشه ساده تری دارند تهیه اسکلت جوشی سریع تر و مقرون به صرفه تر خواهد بود.
مزایای استفاده از اسکلت فلزی
اسکلت فلزی ساختمان مزایای زیادی دارد، از جمله این موارد مقاومت بالا، مقاومت متعادل مصالح، خواص ارتجاعی، ضریب نیروی لرزه ای، شکل پذیری، خواص یکنواخت، دوام، پیوستگی مصالح، وزن کم، اشغال فضا،امکان مقاوم سازی، شرایط آسان ساخت و نصب، سرعت اجرا، پرت مصالح را می توان نام برد.
فولاد که در ساخت اسکلت فلزی ساختمان استفاده می شود دارای مقاومت بالا نسبت به وزنش می باشد که این ویژگی می تواند برای ساختمان هایی که روی زمین های سست ساخته می شوند و یا ساختمان هایی که بسیار مرتفع هستند و همچنین سوله هایی که دهانه بزرگی دارند بسیار مناسب است. مقاومت متعادل مصالح نیز باعث می شود که فولاد در برابر فشار و کشش و برش بسیار بالا باشد و در زمانی که وضع بارها تغییر می کنند به خوبی عکس العمل نشان دهند. به دلیل همگن بودن فولاد می توان در محاسبات با اطمینان از خواص ارتجاعی آن استفاده کرد اما در سازه های بتنی ارقام زیاد قابل اعتماد نیستند.
اگر از یکنواختی خواص مصالح اطمینان حاصل شود در نظر گرفتن ضریب اطمینان کمتر می شود که به دلیل ساخت فولاد در کارخانه و تحت نظارت دقیق این خاصیت را خواهد داشت. دوام فولاد به اندازه ای است که اگر از ساختمان نگهداری و مراقبت شود می توان گفت سالیان متمادی قابل استفاده خواهد بود. از مزایای قابل توجه اسکلت فلزی ساختمان وزن کم و همچنین فضای اشغال شده کمتر است. میانگین وزن اسکلت فولادی چیزی حدود 250 تا 390 کیلوگرم بر متر مربع است که در سازه های بتنی این ارقام بیشتر است.
یکی از ویژگی های منحصر به فرد اسکلت فلزی ساختمان امکان مقاوم سازی ساختمان است و در صورتی که اعضای ساختمان ضعیف باشند که در مواقعی مانند تغییر در طراحی و اجرا، تغییر ضوابط اجرایی و یا در صورت محاسبات اشتباه یا قدیمی بودن ساختمان بروز می کند به راحتی می توان قطعات و مصالح جدید را اضافه کرد. سرعت اجرایی یکی از ویژگی های قابل توجه اسکلت فلزی ساختمان است که بسیاری از کارفرمایان به دلیل کاهش زمان ساخت این روش را بر می گزینند. اسکلت فلزی ساختمان که قطعاتش در کارخانه انجام می شود و نصب و اتصال آنها نیز در محل به راحتی قابل انجام است.
اسکلت فلزی در مقایسه با اسکلت بتنی مزایایی دارد که عبارتند از:
- سازه هایی که با اسکلت فلزی ساخته می شوند مقاومت بیشتری نسبت به وزن ساختمان دارند به همین دلیل از چنین سازه هایی در ساختمان های مرتفع و سوله ها و نیز سازه هایی که در زمین های سست بنا می شوند، گزینه مناسب تری می باشد.
- وزن ساختمان ها با اسکلت های فلزی نسبت به وزن ساختمان ها با اسکلت بتنی کمتر است.
- اسکلت های فلزی برای سازه های بلند مناسب تر است.
- قطعات اسکلت های فلزی در کارخانه تهیه می شوند بنابراین هدر رفت و پرتی مصالح در اسکلت فلزی به مراتب کمتر از اسکلت بتنی می باشد.
- اسکلت فلزی مراحل ساخت و اجرای ساده تری دارد.
- پیشرفت پروژه در حال ساخت با اسکلت فلزی بسیار سریع تر می باشد.
- سازه هایی با اسکلت فلزی نسبت به انفجار مقاومت بیشتری دارند.
- حجم فونداسیون در سازه هایی با اسکلت فلزی کمتر است.
- نصب و اجرای قطعات اسکلت فلزی به مراتب از اسکلت بتنی سریع تر بوده و در نتیجه زمان کوتاه تری برای اجرای آن طول می کشد.
- در 2 سازه ی یکسان به لحاظ ابعاد و ارتفاع، ستون های ساختمانی که اسکلت فلزی دارد سطح مرده کمتری نسبت به ساختمانی که با اسکلت بتنی ساخته شده است، دارد. در واقع ستون های سازه های اسکلت فلزی کم حجم تر و کوچک تر هستند.
- استفاده از اسکلت فلزی سطح زیر بنای سازه را افزایش می دهد.
- اسکلت فلزی را می توان در هر مرحله ای از کار، بدون از بین رفتن مصالح و یا تخریب، اصلاح نمود.
- اسکلت فلزی دارای امکان تقویت و یا مقاوم سازی است. به این معنا که چنانچه به علل مختلفی همچون تغییر ضوابط و مققرات و یا محاسبات نادرست و … مقاومت اسکلت پایین باشد، می توان با پیچ و پرچ و یا جوش زدن قطعات جدید به آن، آن را تقویت نمود و یا حتی قسمت های جدیدی را به آن اضافه کرد.
- در تمامی مراحل انجام عملیات ساخت می توان اسکلت فلزی را بازرسی کرده و تست های غیر مخرب بر روی انجام داد.
توضیحات عالی 👍👍