میلگرد کاملا در اسمش معنا می شود. در واقع میلگرد، میله ای است از جنس فولاد به شکل گرد در سایز های متفاوت که برای بتن ریزی قابل استفاده است و بیشتر برای مستحکم سازی خانه ها قابل استفاده است. بتن ها در برابر نیروی فشار مقاومت بسیار زیادی دارند اما بتن ها مقاومت زیادی مقابل نیروهای کششی و چرخشی ندارند. البته این مشکل درصورتی است که در بتن میلگرد گذاری نشده باشد. زمانی که میلگرد را در بتن اضافه میکنیم، باعث می شود که سازه دربرابر نیروی کششی هم مقاوم شود که به اصطلاح می گویند، بتن مصلح شده است.
انواع میلگرد از نظر شکل
نقش میلگرد در بتن بستگی به نوع میلگرد هم دارد. انواع اصلی میلگرد و کاربرد آنها را در ادامه بررسی می کنیم. میلگردها از لحاظ ظاهری به 3 دسته ساده، آجدار و آجدار پیچیده (کلاف) تقسیم بندی می شوند. هر کدام از این انواع مختلف، نقاط قوت و نقاط ضعف خود را دارند. انواع میلگرد آجدار بیشتر برای بتن ریزی مورد استفاده قرار می گیرند زیرا خاصیت خمش و شکسته شدن آن نسبت به نوع بدون آج کمتر است و از طرفی بتن روی میلگرد آجدار استحکام بیشتر، پیدا می کند.
میلگرد ساده
سطح میلگرد فولادی ساده کاملاً صاف و یکنواخت است. این میلگردها در سایزهای ۶ تا ۵۰ میلی متر در دسترس هستند و کاربردهای متفاوتی در صنعت ساخت و ساز دارند. یکی از کاربردهای میلگرد صاف در ساخت درز انقباض برای خیابان ها و فرودگاه ها است. درز انقباض برای جلوگیری از جمع شدگی و ترک خوردن بتن بکار می رود. درزهای انقباض در فواصل معین بین بتن ها جایگذاری می شوند و از بروز ترک خوردگی جلوگیری می کند.
میلگردهای صاف به راحتی خم شده و بدون صدمه زدن به کل ساختار میلگرد برش داده می شوند. برای ساختمان های سنگین و نمایش هایی مثل پل، استفاده از میلگرد صاف به هیچ عنوان توصیه نمی شود زیرا اتصال محکمی بین بتن و میلگرد ایجاد نمی شود و احتمال جدا شدن میلگرد از بتن به دلیل فشار بالا وجود دارد.
میلگرد آجدار
این نوع مقاطع سطحی زبر و آجدار دارند بنابراین مشکلات مقاطع صاف برای قرارگیری در بتن را ندارند. در زمان بتن ریزی اتصال خوبی بین میلگرد و بتن صورت می گیرد و احتمال جدا شدن مقطع از بتن خیلی کم است. مقاطع آجدار در مقاطع ۶ تا ۵۰ میلی متر تولید می گردد. میلگردهای آجدار خود شامل دو نوع مختلف میلگردهای آجدار ترمومکانیکی یاTMT و میلگردهای آجدار مقاومت بالا HSD می شوند. دانستن ویژگی های هر نوع میلگرد، به بررسی نقش میلگرد در بتن کمک می کند.
میلگردهای آجدار ترمومکانیکی TMT
این مقاطع در دمای بسیار بالا تولید شده و دارای استحکام زیادی می باشند. بتن های تهیه شده با این میلگردها نیز بسیار مستحکم و مقاوم اند. میلگردهای آجدار ترمومکانیکی دارای ویژگی هایی همچون استحکام، انعطافپذیری، جوشپذیری، خمش پذیری و همچنین دارای استانداردهای بالای بین المللی هستند. از دیگر ویژگی های این مقاطع مقاومت به زنگ زدگی، ضد زلزله و دمای بالا است.
میلگردهای آجدار مقاومت بالا HSD
این میلگردها دارای سطح آجدار مارپیچی و پیچیده هستند. این مقاطع منحصراً و اساساً برای انواع بتن تهیه می شوند. میلگردهای آجدار مقاومت بالا در مقاطع ۴ تا ۵۰ میلیمتر وجود دارند. از ویژگی های این محصولات می توان به سطح کربن پایین که باعث انعطاف پذیری و جوش پذیری مقاطع آجدار مقاومت بالا می شود. به هنگام استفاده با بتن، این مقاطع خاصیت خمشی بسیار بالایی دارند که کار با آنها را در عین استحکام آسان می کند.
میلگردهای آجدار مقاومت بالا، دارای خاصیت جوش پذیری صد درصد هستند. این میلگردها برای انواع ساختمان سازی از قبیل ساختمان های صنعتی، تجاری و پل ها کاربرد دارد.
انواع استاندارد میلگرد
استانداردهای مختلفی برای تولید و استفاده از میلگردهای فولادی تنظیم شده است که استاندارد ASTM را میتوان به عنوان معتبرترین و پرکاربردترین آنها شمرد. در این بخش به معرفی انواع استانداردهای میلگرد و مشخصات آنها خواهیم پرداخت. هر کارخانهای جهت حفظ کیفیت بالای محصولات و قیمت تمام شده پایین، نیازمند فرآیند تولید با آخرین تکنولوژیها و رعایت استانداردها است. استانداردهایی که به شرح اصول تولید و ویژگیهای نهایی میلگردها پرداختهاند، شامل موارد زیر هستند:
- ASTM انجمن مواد و آزمون آمریکا که آییننامه ACI 318-14 مربوط به این شرکت است.
- JIS ژاپن که استاندارد JIS G3112 را برای میلگردهای مورد استفاده در بتن اعلام کرده است.
- DIN آلمان که استاندارد DIN 488 را برای میلگردهای به کار رفته در بتن مسلح ایجاد کرده است.
- ISO ، سازمان بینالمللی استاندارد که ISO 6935 را برای میلگردهای فولادی تحریر کرده است.
علاوه بر موارد بالا، استانداردهای بریتانیا، کانادا، آمریکا و استرالیا نیز مرجعی برای روند تولید میلگرد فولادی هستند. برای مثال شرکت ذوب آهن اصفهان به عنوان پیشگام در صنعت فولاد از استاندارد روسی برای تولید میلگرد استفاده میکند. در این استاندارد میلگردها به چهار نوع زیر تقسیم میشوند:
میلگرد A1: این نوع میلگرد در صنعت با نام میلگرد نرم نیز شناخته شده است. در ظاهر، میلگرد نرم هیچ گونه آجی وجود ندارد. به دلیل وجود درصدهای بسیار کم کربن در ترکیب شیمیایی این نوع میلگرد، قابلیت شکلپذیری بالایی داشته و در خمکاری و بازخم از آن استفاده میشود.
میلگرد A2: این نوع میلگرد در طول بدنه دارای آجهای یکنواخت و همجهت است و با نامهای میلگرد نیمهترد و میلگرد آجدار مارپیچ نیز شناخته شده است. ایجاد آج روی میلگرد برای ایجاد چسبندگی بهتر و بیشتر میان مقطع میلگرد و بتن انجام میشود. میلگرد A2 کاربرد زیادی در خاموتکاری دارد.
میلگرد A3: این نوع میلگرد نیمه سخت بوده و در طول بدنه دارای آجهایی به شکل جناق است، به همین دلیل به میلگرد جناقی نیز معروف بوده و دارای قابلیت شکلپذیری پایینتری نسبت به موارد قبلی است.
میلگرد A4: آجها در این نوع مانند مورد قبلی هستند، با این تفاوت که در خلاف جهت یکدیگر قرار گرفتهاند. میلگرد A4 با نام میلگرد مرکب نیز شناخته شده است و بسیار سخت بوده و نسبت به انواع قبلی قیمت بالاتری دارند. این محصول در کارهای سازهای مورد استفاده قرار میگیرد.
از نظر نوع، میلگردها به شش نوع زیر تقسیمبندی میشوند که هر کدام از آنها نقاط قوت و ضعف و مشخصات مخصوصی دارند:
میلگرد اروپایی: این نوع قیمت مناسبی دارد، اما قابلیت خم شدن و یا شکلپذیری کمی دارد.
فولاد کربن: میلگرد فولاد کربن یا سیاه در برابر خوردگی و زنگ زدن مقاومت بالایی ندارد.
گالوانیزه: این نوع دارای روکش گالوانیزه بوده و در برابر خوردگی و اکسید شدن بسیار مقاوم است.
روکش اپوکسی: میلگرد با روکش اپوکسی همان میلگرد فولاد کربن است که با اعمال پوشش روی سطح آن در برابر خوردگی مقاوم شده است.
فایبرگلاس: این فولاد به عنوان تقویتکننده بتن مورد استفاده قرار میگیرد و وزن بسیار سبکی دارد. میلگرد فایبر گلاس قابلیت خم شدن ندارد اما در برابر خوردگی مقاوم است.
فولاد استنلس: این نوع فولاد، گرانترین تقویتکننده موجود در بازار محسوب میشود و به علت خاصیت ضدخوردگی بالای آن تنها در موارد خاص کاربرد دارد.
نتیجه گیری:
حال که با میلگرد آشنا شدیم، هم ما و هم شما می دانیم که اصل مهم در خرید میلگردُ دقت در تهیه جنس با کیفیت و کار با پیمانکار مجرب است. امیدواریم که در استفاده از این اطلاعات کوشا باشید و از دیگر مقالات ما نیز استفاده کنید.