به طور معمول، یکی از سازههای صنعتی که در صنایع گوناگون در کفپوش و به عنوان فیلتر به کار می رود، گریتینگ نام دارد. گریتینگ در معنای لغوی مشبک بوده؛ اما معادل دقیق به عنوان یک محصول صنعتی نداشته و عموما به همین عنوان مشهور است. این شبکه فلزی و غیر فلزی بر طبق اجزا تشکیل دهنده که اصلیترین آنها میلگرد و تسمه است، ظاهر، جنس و… به انواع گوناگونی تقسیم می گردد که هر کدام به تبع کاربردهای مختص خود را دارند. در ادامه ی این مطلب درباره ی این موضوع صحبت خواهیم کرد. پس با ما همراه بمانید.
گریتینگ (grating) در حقیقت صفحه مشبکی بوده که در دو جنس فلزی و غیر فلزی با وزن سبک تولید میرسد. جنس آن معمولا فولاد یا کامپوزیت می باشد و اجزا آن بسته به کاربرد و خواص خواسته شده از میلگرد به عنوان رابط، تسمه به عنوان باربر و قاب به شکل شبکه های مربعی، مستطیلی، مثلثی و غیره متشکل است.
گریتینگ چیست؟
گریتینگ (grating) در واقع صفحه مشبکی است که در دو جنس فلزی و غیر فلزی با وزن سبک تولید میشود. جنس آن معمولا فولاد یا کامپوزیت است و اجزا آن بسته به کاربرد و خواص خواسته شده از میلگرد به عنوان رابط، تسمه به عنوان باربر و قاب به صورت شبکههای مستطیلی، مربعی، مثلثی و… تشکیل میشود. دلیل وجود و تولید این محصول صنعتی، به خاصیت استحکام بالا در برابر وزن کم و مشبکی بودن آن باز میگردد که در کاربردهای مختلف نقش فیلتر هوا و نور را در کنار تحمل بار بر عهده دارد. قیمت گریتینگ بر طبق متغییرهایی مانند جنس، وزن، مشخصات فنی، شکل هندسی و نوع پوشش آن مشخص می شود. گفتنی است که بعد از تولید با شیوه ی دستی یا الکتروفورج، پوششش را با توجه به نیاز خاصیت مقاومت به خوردگی در بیشتر کاربردهای آن، به شکل گالوانیزه است.
انواع گریتینگ:
گریتینگ بر طبق پارامترهای متفاوت ظاهر، جنس و ساختار به انواع مختلفی طبقه بندی میشوند.
طبقه بندی بر طبق جنس:
همانطور که گفتیم گریتینگ از نظر جنس به طور معمول دو دسته ی کامپوزیتی و فلزی دارد، گریتینگ فلزی از آلومینیوم، چدن، فولاد معمولا آلیاژ ST37 در دو حالت گالوانیزه گرم و سرد و استنلس استیل به تولید می رسد. نوع کامپوزیتی هم عموما از نوع فایبرگلاس بوده که در آن رزین پلیمری با الیاف شیشه تقویت می گردد.
طبقه بندی بر طبق ساختار و اجزا تشکیل دهنده:
این دستهبندی به انتخاب و تولید اجزا تشکیل دهنده گریتینگ باز می گردد و چهار دسته اصلی دارد:
- اول، گریتینگ تسمه در تسمه: در این نوع گریتینگ تسمه باربردار یا عرضی با تسمه رابط یا طولی به یکدیگر وصل شده و شبکه اصلی را تشکیل میدهند. این نوع به دلیل استحکام بالا در صنایع سبک و سنگین به کار می رود.
- دوم، گریتینگ تسمه در نیم تسمه: نیم تسمه در حقیقت همان تسمه رابط یا طولی می باشد؛ اما با این تفاوت که ابعاد آن به منظور دستیابی به وزن کم تر، کاهش می یابد. این حالت همچنان استحکام خوبی داشته؛ اما برای کاربردهایی که ناچار به تحمل وزن بسیار سنگین است، توصیه نمی گردد.
- سوم، گریتینگ تسمه در میلگرد: به منظور ساخت شبکه به جای تسمه از میلگرد آجدار یا ساده در محور طولی استفاده می گردد و این کار سبب کاهش وزن آن در مواجه با دو نوع قبلی می باشد.
- چهارم، گریتینگ تسمه در چهارپهلو تابیده: در این گریتینگ رابط به جای تسمه و میلگرد پروفیل چهارپهلو با ابعاد یکسان و مشخص می باشد.
تقسیم بندی گریتینگ بر طبق ظاهر:
گریتینگ بر طبق ظاهر که کاربرد و شیوه تولید متفاوت دارند؛ به سه گروه یا اصطلاح معروف مشهورند:
- اول، گریتینگ اسلات: گریتینگی می باشد که شبکه آن از سوراخهای موازی یا نردهای متشکل است.
- دوم، گریتینگ پانچ: به گریتینگی که شبکه آن از پانچ شدن سوراخهای دایره ای و مربعی متشکل است، می گویند.
- سوم، گریتینگ مشبک: گریتینگی می باشد که سوراخهایش به شکل مربع و مستطیل بوده و تنها از تسمه و نیم تسمه برای رابط استفاده می گردد.
طبقه بندی گیریتینگ بر اساس مقاومت وزنی استاندارد بین المللی EN1433 اروپایی:
با توجه به این که استحکام و وزن گریتینگ در کاربردهای آن به منظور تحمل بار اهمیت داشته و وزن آن با پارامترهایی مانند طول، ضخامت و جنس اجزای تشکبل دهنده آن مشخص میشود، استاندارد اروپایی این محصول صنعتی را در چند کلاس پرکاربرد طبقه بندی کرده است:
- اول، کلاس A15: گریتینگهای تولید شده با این کلاس قابلیت تحمل یک و نیم تن به ازای هر محور ماشین دارند و به طور معمول به منظور فضاهای با تردد عابرین پیاده مناسب می باشد. فضاهایی مانند محوطه های بی تردد اتومبیل، استخر، آشپزخانه های صنعتی، موتورخانه و …
- دوم، کلاس B125: از این کلاس در کف پارکینگها، آغاز و آخر سطح شیبدار یا رمپ پارکینگهای خصوصی، کف کارخانهها و فضاهای مشابه دیگر که اتومبیل های سبک تردد دارند، میتوان بهره گرفت و گریتینگ این کلاس قابلیت حمل بار تا ۱۲/۵ تن به ازای هر محور ماشین را دارد.
- سوم، کلاس C250: این کلاس مناسب فضاهای شهری، به عنوان جایگزین نهرهای روسی و یا آغاز و آخر سطح شیبدار پارکینگهای عمومی با تردد بالا می باشد. همچنین در کف سولههایی که ماشین آلات سنگین تردد می کنند نیز میتوان از این کلاس وزنی بهره گرفت. این کلاس قابلیت حمل بار تا ۲۵/۵ تن به ازای هر محور ماشین را دارد.
- چهارم، کلاس F900: این کلاس در کاربردهای خاصی مانند کف فرودگاهها به کار می رود و قابلیت تحمل بار تا ۹۰ تن را دارد.
پوشش شبکه فلزی و غیر فلزی:
پوششدهی به منظور انواع گریتینگ فلزی به سه حالت به کمک پلی اتیلن، رنگ و گالوانیزه گرم صورت می گیرد.
• پوشش با رنگ از همه ارزانتر می باشد و ضخامت کمتری دارد. البته گاهی ابتدا عملیات پوشش گالوانیزه گرم صورت می گیرد و سپس برای زیبایی بیشتر از رنگ هم روی آن استفاده می نمایند.
• پوشش پلی اتیلن سبک برای مقاومت در برابر خوردگی و عایق نمودن در برابر جریان الکتریسیته به کار می رود. همچنین در مواجه با رطوبت عایق مناسب و متوسط ضخامت این پوشش ۷۰۰ میکرون می باشد.
• پوشش گالوانیزه گرم در صنایع کشتی سازی و پتروشیمی بیش ترین کاربرد را داشته و برای ایجاد مقاومت به زنگ زدگی ایجاد می گردد. همچنین ظاهر آن با این مدل روکش زیباتر خواهد شد. در برخی از مواقع برای صنعت شهرسازی دیده شده است که گریتینگهای مورد نیاز را در پارکینگ ها و حتی راه پلهها با گالوانیزه گرم پوشش خواهند داد. گریتینگ گالوانیزه با متوسط ضخامت ۸۰ میکرون بر طبق استاندارد ASTM A132 در کارگاهها به دلیل این که امکان تابیدگی در زمان گالوانیزه وجود دارد، قلابهای ویژهای به منظور گالوانیزه تعبیه می نمایند.
کاربردهای گریتینگ چیست؟
از موارد به کار رفته گریتینگ میتوان به استفاده در مخازن سکوهای نفتی، نفت و گاز، راه پله های فرار، کشتیسازی، پلههای اسپیرال یا گردان، دریچه های کانال، سازههای فلزی وغیره اشاره نمود که در ادامه به کاربردهای آن به تفکیک صنعت آشنا می شویم.
- اول، بهره گیری در صنعت پتروشیمی برای پلههای سازههای شرکتهای پتروشیمی، کف پوش، کف پوش دور مخازن پتروشیمی و پلههای اسپیرال به دلیل نیاز به گریتینگ در پالایشگاه های نفت، سکوهای نفتی، سازههای فولادی و مخازن نفت و گاز.
- دوم، در صنعت کشتی سازی به دلیل عبوردهی نور، آب و هوا برای کفپوش در برخی نواحی کشتی.
- سوم، در صنایع غذایی برای روکش دریچه های فاضلاب کف کارخانه به دلیل عبور و مرور مداوم لیفتراک در محیط کارخانه به کارگیری گریتینگ های مستحکم و با ضخامت تسمه بالا یا فایبرگلاس نیاز می باشد.
- چهارم، در صنعت ساختمان به دلیل الزامی بودن ایجاد پله فرار در ساختمانهای مرتفع، ایمنی و هزینه پایین از آن برای کفپوش و سازه فولادی استفاده می شود.
- پنجم، در پل سازی به منظور بالا بردن ایمنی و استحکام آن.
- ششم، در شهرداری برای دریچههای فاضلاب شهری کاربرد دارد.